Nieuws

Een recente studie, gepubliceerd in het tijdschrift ATLA (Alternatives to Laboratory Animals), werpt een schokkend licht op een wijdverspreide praktijk in laboratoria die ernstig ingaat tegen het dierenwelzijn: de dwangvoederen van dieren tijdens wettelijke toxiciteitstesten.

De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) heeft een baanbrekende beslissing genomen: de organisatie wil het gebruik van dierproeven in preklinisch veiligheidsonderzoek drastisch terugdringen. Tegelijkertijd gaat de FDA actief alternatieve testmethoden stimuleren die effectiever zijn én geen dierenleed veroorzaken. Dit markeert een belangrijk keerpunt in zowel het domein van de wetenschap als dierenwelzijn.

Minister Weyts wil retributie en strengere regels voor proefdieren

Deze donderdag 24 april is Wereldproefdierendag, een dag die sinds 1979 in het teken staat van dieren die worden gebruikt voor wetenschappelijke doeleinden. Een dag om er extra bij stil te staan dat in België jaarlijks nog meer dan 470.000 proefdieren worden gebruikt. Ter gelegenheid van deze dag heeft GAIA een rapport opgesteld, specifiek voor elke regio, met concrete aanbevelingen om het gebruik van proefdieren geleidelijk af te bouwen en de overgang naar wetenschappelijk onderzoek te versnellen.

Onderzoekers ontwikkelen een virtueel menselijk platform om de veiligheid van chemische stoffen en geneesmiddelen te beoordelen zonder dierproeven, door uitsluitend menselijke fysiologie en biologie te gebruiken. Dit baanbrekende systeem biedt een betrouwbaarder, efficiënter en ethischer alternatief, met voordelen voor zowel wetenschap als maatschappij.

In 2023 werden in het Waals Gewest 176.894 dierproeven uitgevoerd, een stijging van 20% ten opzichte van 2022, waarbij de meeste experimenten plaatsvonden voor reglementaire testen en fundamenteel onderzoek. GAIA betreurt deze toename en dringt aan op een ambitieus beleid en een duidelijke strategie om dierproeven versneld te vervangen door proefdiervrije methoden.

In 2023 werden in Vlaanderen 240.833 dierproeven uitgevoerd, met meer ernstig ongerief (+4%). Minister Weyts stimuleert proefdiervrije methoden, maar zonder duidelijke strategie blijft structurele verandering uit.

Op voorstel van de Brusselse minister van Dierenwelzijn, Bernard Clerfayt, kent de Brusselse regering een subsidie van €60.000 toe aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) voor het project “Alternatieven voor dierproeven”. Deze financiering is bedoeld om de ontwikkeling van proefdiervrije methoden te stimuleren en het gebruik van proefdieren terug te dringen.

In 2023 werden 50.922 dieren gebruikt in experimenten in Brussel, met lichte dalingen in aantallen. Toch werden 94.394 dieren gedood zonder gebruik. Ernstige procedures, genetische modificaties en overtredingen blijven dierenwelzijn schenden. GAIA pleit voor strengere handhaving en een snellere overstap naar proefdiervrije methoden.

Proefdieren lijden niet alleen in het lab, maar ook door fokken, transport en euthanasie. Strikte regels zijn nodig om hun welzijn beter te beschermen.

Op 25 oktober organiseerde de Europese Commissie de tweede workshop over het stappenplan voor de geleidelijke afschaffing van dierproeven voor chemische veiligheidsbeoordelingen. Dit evenement bood alle betrokken belanghebbenden de gelegenheid om deel te nemen aan het proces. Tijdens de workshop werden met name de essentiële elementen besproken voor de ontwikkeling, validatie en implementatie van proefdiervrije methoden en de opname ervan in de wetgeving voor chemische stoffen.

Een studie gepubliceerd in 2023, mede opgesteld door onderzoekers van het Centre for Alternatives to Animal Testing (CAAT), onthulde dat 4,2 miljoen dieren zijn gebruikt om te voldoen aan de REACH-verordening (registratie, beoordeling, autorisatie en beperking van chemische stoffen) in slechts drie testcategorieën: toxiciteit bij herhaalde toediening, ontwikkelingstoxiciteit en reproductietoxiciteit.