Nieuws

Onderzoekers ontwikkelen een virtueel menselijk platform om de veiligheid van chemische stoffen en geneesmiddelen te beoordelen zonder dierproeven, door uitsluitend menselijke fysiologie en biologie te gebruiken. Dit baanbrekende systeem biedt een betrouwbaarder, efficiënter en ethischer alternatief, met voordelen voor zowel wetenschap als maatschappij.

In 2023 werden in het Waals Gewest 176.894 dierproeven uitgevoerd, een stijging van 20% ten opzichte van 2022, waarbij de meeste experimenten plaatsvonden voor reglementaire testen en fundamenteel onderzoek. GAIA betreurt deze toename en dringt aan op een ambitieus beleid en een duidelijke strategie om dierproeven versneld te vervangen door proefdiervrije methoden.

In 2023 werden in Vlaanderen 240.833 dierproeven uitgevoerd, met meer ernstig ongerief (+4%). Minister Weyts stimuleert proefdiervrije methoden, maar zonder duidelijke strategie blijft structurele verandering uit.

Op voorstel van de Brusselse minister van Dierenwelzijn, Bernard Clerfayt, kent de Brusselse regering een subsidie van €60.000 toe aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) voor het project “Alternatieven voor dierproeven”. Deze financiering is bedoeld om de ontwikkeling van proefdiervrije methoden te stimuleren en het gebruik van proefdieren terug te dringen.

In 2023 werden 50.922 dieren gebruikt in experimenten in Brussel, met lichte dalingen in aantallen. Toch werden 94.394 dieren gedood zonder gebruik. Ernstige procedures, genetische modificaties en overtredingen blijven dierenwelzijn schenden. GAIA pleit voor strengere handhaving en een snellere overstap naar proefdiervrije methoden.

Proefdieren lijden niet alleen in het lab, maar ook door fokken, transport en euthanasie. Strikte regels zijn nodig om hun welzijn beter te beschermen.

Op 25 oktober organiseerde de Europese Commissie de tweede workshop over het stappenplan voor de geleidelijke afschaffing van dierproeven voor chemische veiligheidsbeoordelingen. Dit evenement bood alle betrokken belanghebbenden de gelegenheid om deel te nemen aan het proces. Tijdens de workshop werden met name de essentiële elementen besproken voor de ontwikkeling, validatie en implementatie van proefdiervrije methoden en de opname ervan in de wetgeving voor chemische stoffen.

Een studie gepubliceerd in 2023, mede opgesteld door onderzoekers van het Centre for Alternatives to Animal Testing (CAAT), onthulde dat 4,2 miljoen dieren zijn gebruikt om te voldoen aan de REACH-verordening (registratie, beoordeling, autorisatie en beperking van chemische stoffen) in slechts drie testcategorieën: toxiciteit bij herhaalde toediening, ontwikkelingstoxiciteit en reproductietoxiciteit.

Na intensieve onderhandelingen bereikten N-VA, Vooruit en CD&V op 28 september 2024 een Vlaams Regeerakkoord, dat twee dagen later publiek werd gemaakt.

Ondanks de groeiende bezorgdheid over dierenwelzijn gebruiken de meeste mensen dagelijks medicijnen en schoonmaakmiddelen die waarschijnlijk op dieren zijn getest. Een recent onderzoek toont aan dat wanneer mensen geconfronteerd worden met de gevolgen van hun consumentenkeuzes op het gebied van dierproeven, ze eerder geneigd zijn om de cognitieve vermogens van proefdieren te ontkennen. Het categoriseren van dieren als 'proefdieren' verandert vaak onbewust het beeld dat mensen van hen hebben, waardoor het gemakkelijker wordt om het gebruik van dieren in experimenten te rechtvaardigen.

De langverwachte statistieken over het gebruik van dieren voor wetenschappelijke en onderwijskundige doeleinden in België zijn eindelijk gepubliceerd voor 2021 en 2022. Hoewel er over de jaren heen een geleidelijke, weliswaar lichte, daling in het aantal proefdieren zichtbaar is, blijft België in de top 5 wat betreft het gebruik van proefdieren in de EU. GAIA roept elke regio op om een duidelijke strategie te ontwikkelen met concrete doelstellingen om de overgang naar proefdiervrije wetenschap te versnellen.

In juni 2024 heeft de Europese Farmacopee Commissie de historische stap genomen om de konijnen-pyrogeentest af te schaffen. Deze controversiële praktijk, die al lang bekritiseerd werd vanwege het dierenleed en de aanzienlijke beperkingen van de test wat betreft nauwkeurigheid en reproduceerbaarheid, behoort nu definitief tot het verleden. Dit baanbrekende besluit zal niet alleen zo'n 25.000 konijnen per jaar in de Europese Unie onnodig lijden besparen, maar zal ook de veiligheid van medicijnen en vaccins garanderen door gebruik te maken van betrouwbaardere proefdiervrije methoden.