Onvruchtbaarheid bij mannen is wereldwijd een groot gezondheidsprobleem, maar het vinden van een oplossing blijkt een uitdaging voor de medische gemeenschap. Wetenschappers hebben nog steeds geen relevant onderzoeksmodel om dit probleem te bestuderen. Gelukkig werkt Dr. Yoni Baert van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) momenteel aan een innovatief en proefdiervrij studiemodel om deze leemte op te vullen.
De afgelopen decennia is het aantal gevallen van onvruchtbaarheid wereldwijd toegenomen, vooral onder mannen. De zaadproductie is de laatste 50 jaar met bijna de helft gedaald maar de oorzaken hiervan zijn nog niet goed bekend. Hoewel het erop lijkt dat sommige stoffen die we binnenkrijgen via lucht en voedsel of waarmee onze huid in contact komt een negatieve invloed hebben op de werking van de testikel, ontbreekt het wetenschappers aan een geschikt in-vitromodel (buiten het menselijk lichaam) om diepgaande studies uit te voeren en de invloed van bepaalde stoffen op de testiculaire functie te begrijpen.
Tot nu toe gebruiken de meeste onderzoekers proefdieren, vooral muizen, om onvruchtbaarheid te bestuderen, maar deze hebben veel nadelen. Vaak zijn de resultaten van onderzoeken bij dieren niet relevant voor de mens, en kosten dierproeven veel tijd en geld. Dr. Baert is dan ook van mening dat er dringende behoefte is aan de ontwikkeling van een proefdiervrij model voor de teelballen, zowel voor onderzoek naar de werking van het voortplantingsstelsel als voor onderzoek naar de impact van bepaalde stoffen. Daarom wil Dr. Baert menselijke testiculaire organoïden ontwikkelen. Dit zijn kunstmatige organen die in het laboratorium worden gemaakt op basis van menselijke stamcellen. Om deze menselijke cellen te verkrijgen kwam Dr. Baert op het originele idee om menselijk weefsel als resultaat van een operatie te gebruiken. Normaal gesproken wordt medisch afval na een chirurgische ingreep weggegooid. Dr. Baert stelt echter voor om dit medisch afval te gebruiken om er miljoenen of zelfs miljarden cellen uit te halen voor in vitro onderzoek. Op deze manier zijn er geen dierproeven meer nodig en zijn de cellen afkomstig van een humane bron, wat ons begrip van onvruchtbaarheid zou kunnen verbeteren en de ontdekking van nieuwe behandelingen zou kunnen versnellen.