15.05.24
Modèles de peau humaine pour la recherche sur les brûlures

Brandwondenonderzoek wordt nog te vaak uitgevoerd op proefdieren. Elk jaar worden in de EU, waaronder België, dieren opzettelijk verbrand met hete vloeistoffen om brandwonden en mogelijke behandelingen voor mensen te bestuderen. Onze manier van genezen verschilt echter van die van dieren, waardoor de resultaten van dierstudies slecht vertaalbaar zijn naar de mens.  Om zowel wetenschappelijke als ethische redenen is het onderzoek zich gaan richten op de ontwikkeling van proefdiervrije methoden, zoals menselijke huidmodellen. Het gebruik van deze modellen bootst de menselijke situatie veel beter na, wat betere resultaten oplevert, en maakt dierproeven volledig overbodig.

De reactie van het menselijk lichaam op brandwonden is complex. Verschillende systemen kunnen de reactie op een brandwond namelijk beïnvloeden, waaronder het immuunsysteem en de stofwisseling. Om dit goed te kunnen bestuderen, hebben onderzoekers een levend organisme of zijn weefsel en cellen nodig. Tot nu toe is brandwondenonderzoek voornamelijk uitgevoerd op knaagdieren, zoals ratten en muizen, maar af en toe ook op varkens. Dieren verschillen echter aanzienlijk van mensen. Zo verloopt de wondgenezing bij knaagdieren anders dan bij mensen. Bij knaagdieren verloopt de genezing voornamelijk door het samentrekken van de wondranden, terwijl bij mensen de genezing verloopt door het opvullen van de wond met nieuwe huidcellen. Hierdoor houden knaagdieren minder littekens over dan mensen.

Het is dan ook logisch dat onderzoekers op zoek zijn gegaan naar alternatieven voor traditionele dierproeven. Onderzoek naar brandwonden kan nu worden uitgevoerd op huid die is gekweekt uit menselijke cellen. Door een brandwond aan te brengen op dit gekweekte huidmodel, kunnen onderzoekers het genezingsproces in detail bestuderen. Ze kunnen bijvoorbeeld het effect van (nieuwe) medicijnen testen om de behandeling van brandwonden te verbeteren. Het huidmodel kan ook worden gebruikt voor onderzoek naar ontsteking en infectie. De ontstekingsreactie bij brandwonden kan worden nagebootst door ontstekingscellen aan het model toe te voegen. Infecties kunnen worden nagebootst door bacteriën aan het model toe te voegen.

Menselijke huidmodellen worden regelmatig al gebruikt in het onderzoek naar huidziekten waaronder kanker, psoriasis en atopische dermatitis, evenals in cosmetisch onderzoek. Deze modellen bieden nu ook tal van mogelijkheden voor onderzoek naar brandwonden. Daarom is het nu de juiste tijd om het onderzoek te richten op modellen die de menselijke situatie nauwkeuriger nabootsen, en tegelijkertijd het gebruik van proefdieren overbodig maken.